Qobustan

Abşeronun ən qədim tarixi abidələrindən biri bəşəriyyətin ilkin dövrlərinin öyrənilməsi baxımından əvəzsiz abidə olan və “açıq səma altında muzey” adlandırılan Qobustan Dövlət Tarixi-Bədii Qoruğudur. Böyük Qafqaz dağlarının cənub-şərq ətəkləri ilə Xəzər dənizi arasındakı ərazidə yerləşən Qobustanda Paleolitdən orta əsrlərə qədər bütün dövrlərin izlərinə rast gəlinir. Buradakı qədim petroqliflər (daş üzərində oyma texnikası əsasında çəkilmiş qayaüstü rəsmlər) ibtidai cəmiyyətdə insan əməyi və fəaliyyətini, onun həyat və dünyagörüşünü əks etdirən çox dəyərli arxeoloji abidə – tarixi sənədlərdir. Qobustan qayalarında 6000-dən çox petroqlif aşkar edilmişdir. Bu rəsmlərdə heyvan və balıq ovu, məişət səhnələri, kollektiv rəqslər, müxtəlif rəmzlər, bürclər, səma cisimləri təsvir edilib. Qobustandakı bəzi qaya parçaları öz fiziki tərkibi və geoloji xüsusiyyətlərinə g.rə digər daşlardan fərqlənir. Bu baxımdan maraq doğuran abidələrdən biri səthinə daşla vurduqda zərb alətlərinin səsini verən və bu xüsusiyyətinə görə “Qavaldaş” adlanan qaya parçasıdır. Qobustan Dövlət Tarixi-Bədii Qoruğu 2007-ci ildə YUNESKO tərəfindən Dünya mədəni irs siyahısına daxil edilmişdir.